De succescriteria van de internationale toegankelijkheidsrichtlijnen WCAG 2.1 zijn ingedeeld in niveaus. Voor veel organisaties is of wordt toegankelijkheid op niveau AA verplicht. Er zijn echter interessante succescriteria op niveau AAA die je helpen je site beter te maken.
Niveaus
De richtlijnen hebben een gelaagde structuur. Je kunt meer lezen over deze gelaagde structuur in het inleidende artikel Wegwijs in de lagen van WCAG, maar kort gezegd komt het hier op neer: De richtlijnen bestaan uit een normatief deel: principes, deze zijn opgedeeld in richtlijnen, daaronder vallen succescriteria.
De succescriteria zijn genummerde criteria waarin verwoord wordt wanneer iets goed toegankelijk is. Bijvoorbeeld Succescriterium 2.4.2 Paginatitel: Webpagina’s hebben titels die het onderwerp of doel beschrijven.
Elk succescriterium is ingedeeld in een niveau:
- Niveau A staat voor het minimale toegankelijkheidsniveau.
- Niveau AA staat voor goede toegankelijkheid.
- Niveau AAA is het hoogste niveau van toegankelijkheid.
Als je bijvoorbeeld voldoet aan de succescriteria van WCAG 2.1 die ingedeeld zijn op niveau A, dan voldoe je aan WCAG 2.1 niveau A. Voldoe je aan de succescriteria van niveau A en AA, dan voldoe je aan WCAG 2.1 niveau AA.
Het W3C geeft aan dat volledig voldoen aan niveau AAA niet haalbaar is voor elke website en dat dit niet het niveau is dat je standaard moet nastreven. Wel wordt aangemoedigd om, waar mogelijk, succescriteria uit niveau AAA mee te nemen. Hierin zitten belangrijke punten voor de bruikbaarheid van een site, zoals succescriteria over leesniveau, koppen en links.
De succescriteria zijn testbaar.
Voldoen aan WCAG 2.1 niveau AA betekent voldoen aan de succescriteria van niveau A en AA voor de principes Waarneembaar, Bedienbaar, Begrijpelijk en Universeel.
Het W3C moedigt aan om, waar mogelijk, extra succescriteria van een hoger niveau mee te nemen. De site wordt daarmee beter toegankelijk voor de gebruiker. Voorbeelden van succescriteria op niveau AAA die interessant zijn om wel na te streven zijn:
- 2.4.9 Linkdoel (alleen link): De bestemming van de link is door de linktekst alleen duidelijk, ook buiten de context. Behulpzaam voor gebruikers van screenreaders en brailleleesregels die een linklijst met alle links op een pagina opvragen. Hierbij zie je niet de context bij de link. Maar ook behulpzaam voor bijvoorbeeld de scannende gebruiker en zoekmachines.
- 2.4.10 Paragraafkoppen: Elke contentsectie heeft een kop.
- 3.1.3 Ongebruikelijke woorden: Leg ongebruikelijke woorden of jargon uit.
- 3.1.4 Afkortingen: Geef de betekenis van een afkorting aan.
- 3.1.5 Leesniveau: Voor tekst die een hoog leesniveau vereist is aanvullende content of een alternatief aanwezig die makkelijker leesbaar is.
Ik raad zeker aan om de succescriteria op niveau AAA te bekijken en mee te nemen welke haalbaar zijn. Bekijk hiervoor ook het overzicht met alle WCAG 2.1 succescriteria per principe en niveau.
Mijn advies bij aanbesteding: niveau AA+
Bij nieuwbouw van overheidssites en hoger onderwijssites ga ik uit van WCAG 2.0 niveau AA. Ook ga ik uit van bijvoorbeeld het niveau AAA-succescriterium over duidelijke links. Ik noem dit niveau AA+.
Ga bij nieuwbouw niet uit van niveau A met het idee later aan niveau AA te voldoen. Toegankelijkheid en bouwkwaliteit voeg je niet achteraf toe zoals een sausje aan een gerecht, maar zitten in de basis. In een later stadium naar betere bouwkwaliteit werken kost meer geld en is complexer dan wanneer je het in de basis meeneemt.
Toegankelijkheid is het fundament van een goede en bruikbare site. Omdat toegankelijkheid zo in het fundament zit, is het lastig en duurder om in een volgende fase op te schalen. Een site kan nog zo gebruiksvriendelijk, taakgericht, vraaggestuurd zijn in het ontwerp, maar als het niet toegankelijk is voor iedereen, dan heeft dat minder waarde. Voor nieuwbouw van een goede site zal niveau AA dan ook eerder het uitgangspunt zijn, dan niveau A.
Zorg voor goede afspraken tussen opdrachtgever en bouwer. Spreek in ieder geval het volgende af:
- welk niveau wordt gevraagd en aan welke extra succescriteria voldaan moet worden
- hoe wordt aangetoond of aan deze afspraken voldaan wordt (natuurlijk al gemonitord bij vroegtijdige toetsen)
- wie toetsingen of eventuele extra toetsingen betaalt
- wie extra kosten betaalt voor reparatie en binnen welke termijn deze opgelost moeten worden
Er kunnen afspraken gemaakt worden over dat pas (volledig) betaald wordt bij het voldoen aan het geëiste niveau en succescriteria.
Succes!
Vragen over dit artikel
Vragen of opmerkingen over dit artikel? Laat het me weten via info@iacobien.nl